Water is een basisbehoefte voor alle mogelijke organismen, en dat geldt zeker voor baby's. Het verband tussen waterinname en het zogen van een baby is diepgaand. Het verband tussen hydratatie en het geven van borstvoeding is diepgaand, waardoor het belang van waterinname en de algehele impact die het kan hebben nog verder wordt benadrukt - niet alleen voor jezelf.
Als je borstvoeding geeft, heeft je lichaam extra middelen nodig, waaronder een hogere vochtinname, om voedingsstoffen en zuurstof beter naar de cellen te vervoeren, organen en weefsels te beschermen en bacteriën uit het lichaam te spoelen - allemaal belangrijk als je borstvoeding geeft. Het belang van optimale hydratatie reikt echter verder dan de borstvoedingsfase, tot zelfs vóór de geboorte van de baby.
Hydratatie tijdens de zwangerschap
De vochtinname tijdens de zwangerschap kan de gezondheid van zowel de moeder als de foetus beïnvloeden. Richtlijnen suggereren dat mensen die een kind dragen moeten streven naar ongeveer 1,6 - 2 liter vocht dagelijks. Dat komt overeen het drinken van acht tot tien glazen water van 200 ml per dag. Naast water tellen magere melk en suikervrije dranken, waaronder thee en koffie, allemaal mee voor deze richtlijn.
Optimale hydratatie tijdens de zwangerschap, vooral in het tweede en derde trimester, helpt om:
- het vruchtwater in de baarmoeder aan te maken
- de spijsvertering te verbeteren
- extra bloed te produceren voor de foetus
- het vervoeren van extra voedingsstoffen
- afvalproducten te verwijderen
Hoe het drinken van water de melkproductie beïnvloedt
Moedermelk bestaat voor ongeveer 80% uit water. Voldoende vocht is belangrijk voor de productie van moedermelk. Als je niet genoeg drinkt of als je niet genoeg vocht aanvult wanneer je het verliest, kan uitdroging optreden en heeft je lichaam mogelijk niet genoeg water om melk aan te maken.
Tip: Drink een glas water elke keer als je borstvoeding geeft.
Hoe weet je of je uitgedroogd bent?
Als het aankomt op optimale hydratatie, is het essentieel om naar je lichaam te luisteren en geen tekenen of symptomen te negeren - want per slot van rekening is dorstgevoel niet altijd de meest betrouwbare indicator van je hydratatiebehoefte. Simpel gezegd: zonder water kunnen je cellen niet goed functioneren en dat heeft een negatieve invloed op veel van je lichaamsfuncties. Veel symptomen zijn van korte duur, maar als ze genegeerd worden, kunnen ze leiden tot chronische, zelfs levensbedreigende gezondheidsproblemen.
Veel voorkomende symptomen van acute of kortstondige uitdroging zijn hoofdpijn, vermoeidheid en een laag energieniveau, slechte concentratie, droge huid met gebarsten lippen en een donkere of lage urineproductie.
Chronische en ernstige uitdroging vereist onmiddellijke medische hulp. Risicofactoren zijn onder andere: langdurige diarree of ziekte, laxeermiddelen, brandwonden en extreme inspanning (overbelasting).
Kan je baby gedehydrateerd raken als je niet genoeg drinkt?
Zoals besproken is een optimale vochtinname tijdens het geven van borstvoeding essentieel om ervoor te zorgen dat zowel moeder als baby gehydrateerd blijven. We hebben het verband tussen hydratatie en de productie van moedermelk al gelegd: als er niet genoeg water is om moedermelk te produceren, bestaat de kans dat je baby niet genoeg wordt gevoed en daardoor uitgedroogd raakt.
Veelvoorkomende tekenen van uitdroging bij een baby zijn onder andere:
- een droge luier gedurende 6 of meer uren
- een plakkerige of droge mond
- koude handen
- ingevallen ogen
- geen tranen bij het huilen
- snelle ademhaling
Tip: Als je baby uitgedroogd is, ga dan door met borstvoeding of flesvoeding - geef vaker kleinere hoeveelheden dan bij normale voeding.
Hoe drink je genoeg water?
Dagelijkse vochtinname wordt gedefinieerd als de hoeveelheid water die wordt geconsumeerd in voedingsmiddelen, drinkwater en andere dranken. Twee liter water per dag ondersteunt de bestaande gezondheidsrichtlijnen, maar factoren zoals leeftijd, geslacht, gewicht en omgevingsklimaat, evenals de dagelijkse activiteitsniveaus, beïnvloeden de totale individuele behoeften. Hier zijn enkele eenvoudige alternatieven voor gewoon drinkwater om ervoor te zorgen dat je een optimale hydratatie behoudt.
- Melk is goed voor elk: Melk bevat ongeveer 87% water. Melk bevat niet alleen van nature water, maar ook elektrolyten die het lichaam helpen vocht vast te houden.
- Ice Ice Baby!: Van ijsblokjes tot ijslolly's, fruit invriezen helpt niet alleen om voedingsstoffen vast te houden, maar kan ook goed zijn voor zowel je voedingspatroon als je vochtgehalte - vooral als het veel water bevat. Dergelijke vruchten zijn onder andere: sinaasappels, ananas, pruimen en frambozen.
- Lepeltjesgewijs: De meeste soepen bestaan voor 92% uit water en zitten boordevol essentiële vitaminen en zout (dat het lichaam helpt vocht vast te houden). Gazpacho, een koude ongekookte soep die veel fruit en groenten bevat, evenals een hoog gehalte aan kaliumelektrolyten, is een populaire keuze om tegelijkertijd te rehydrateren en af te koelen.
- Ga voor groen: Salades zijn een snelle manier om optimaal te hydrateren. De meeste slasoorten bevatten minstens 94% water. Als je de volgende keer een salade maakt, snijd dan ook wat selderij, tomaten en paprika's mee.
- In de mix: Smoothies zijn makkelijk te maken, smaken goed en zijn geweldig om te hydrateren. Weet je niet zeker wat je moet kiezen? Je favoriete zuivelproduct en een mix van fruit en groenten zijn altijd een goed idee. Onthoud: fruit en groenten met een hoog watergehalte verhogen de vochtinname.
Dranken die je beter kan vermijden als je borstvoeding geeft
Moedermelk is ongelooflijk voedzaam: het levert de meeste voedingsstoffen die een pasgeborene de eerste zes levensmaanden nodig heeft. Hoewel de productie van moedermelk door je lichaam wordt geregeld, kan wat je eet en drinkt van invloed zijn op de inhoud van moedermelk.
Cafeïne: Thee, koffie, chocolade, frisdrank en energiedrankjes bevatten allemaal cafeïne. Bij consumptie kan een deel van de cafeïne in de moedermelk terechtkomen. Na verloop van tijd kan cafeïne zich ophopen in het lichaam en gedragsveranderingen veroorzaken, zoals prikkelbaarheid of een onregelmatig slaappatroon. Moeders die borstvoeding geven wordt aangeraden niet meer dan 300 mg cafeïne per dag te drinken, wat overeenkomt met ongeveer drie koppen koffie.
Alcohol: Er is geen alcoholgehalte in moedermelk dat als veilig wordt beschouwd voor een baby, maar af en toe iets drinken is waarschijnlijk veilig. Onderzoek heeft aangetoond dat de hoeveelheid alcohol in moedermelk een piek bereikt 30-60 minuten na je laatste drankje. Alcohol kan tot 2 - 3 uur in je lichaam blijven. Dit is maar voor één drankje. Borstvoeding wordt aanbevolen na deze periode van 2 - 3 uur.
Voeding: Om te voldoen aan de verhoogde behoefte aan voedingsstoffen voor borstvoeding, moet sterk bewerkte voeding - vanwege de hogere calorieën, ongezonde vetten en toegevoegde suikers - zo veel mogelijk worden beperkt. Hetzelfde geldt voor vis met een hoog kwikgehalte: een metaal dat giftig kan zijn, vooral voor baby's. Vissen zijn onder andere: grootoogtonijn, koningsmakreel, marlijn en zwaardvis.
Conclusie
Als je borstvoeding geeft, zijn de gezondheid, het welzijn en de optimale hydratatie van zowel moeder als baby onlosmakelijk met elkaar verbonden. De boodschap is eenvoudig: wil een moeder voor haar baby kunnen zorgen, dan moet ze vooral goed voor zichzelf zorgen.
Bronnen:
‘A Study of the Fluid Intake, Hydration Status, and Health Effects among Pregnant Women in Their Second Trimester in China: A Cross-Sectional Study’: https://www.mdpi.com/2072-6643/15/7/1739 [Geraadpleegd op: 30/07/2024]
‘Caffeine White Breastfeeding: How Much Can You Safely Have?’: https://www.healthline.com/nutrition/caffeine-and-breastfeeding [Geraadpleegd op: 01/08/2024]
‘Dehydration’: https://www.nhs.uk/conditions/dehydration/ [Geraadpleegd op: 01/08/2024]
‘Food and drinks to avoid when breastfeeding’: https://www.nhs.uk/start-for-life/baby/feeding-your-baby/breastfeeding/healthy-diet-when-breastfeeding/food-and-drinks-to-avoid-when-breastfeeding/ [Geraadpleegd op: 01/08/2024]
‘How Can You Tell If You’re Dehydrated?’: https://www.healthline.com/health/how-to-tell-if-youre-dehydrated#tips [Geraadpleegd op: 01/08/2024]
